این طرح آزمایشی عمر زیادی در تهران نداشت و مشکلات متعددی راه را برای ادامه فعالیت این زنان به‌عنوان آتشنشان سد کرد. زنان علاقه‌مند اما از پا ننشستند و همچنان به شرکت در کلاس‌های آموزشی و مانورها ادامه دادند. حالا این نیروهای آموزش‌دیده پشتوانه بزرگ آموزش و فرهنگ‌رسانی در آتش‌نشانی و امداد هستند. تعدادشان در هر محله و کوچه‌ای هر روز رو به افزایش است و برای افزایش ایمنی شهر و خانه و محله خود تلاش می‌کنند. مانورهای سنگین را پشت سر می‌گذارند و اگر لازم باشد در حوادث بزرگ، برای پشتیبانی از نیروهای عملیاتی وارد گود می‌شوند.
ارتباط رو در رو
بیش از ۱۰ سال از روزی که بنر دوره‌های آموزشی برای زنان محله را روی دیوار ساختمان آتش‌نشانی دیده، می‌گذرد و حالا به‌عنوان یکی از مربیان قدر آتش‌نشانی، آن را دنبال می‌کنند. «معصومه گوهری» ۴۵ سال دارد و علاقه‌اش به یادگیری مباحث ایمنی و امداد، او را به این کلاس‌ها کشانده بود. بعد از گذراندن دوره‌های اولیه امداد، دوره‌های تخصصی امداد و اطفای حریق و... را آموزش دیده است. او می‌گوید: «آموزش‌های شهروندی در سال‌های گذشته کمک خیلی زیادی به پیشگیری از کاهش خطرات و حوادث کرده است. این نکته‌ای است که در نگاه اول ممکن است از چشم پنهان بماند. زنان در حال حاضر در تهران امکان حضور در عملیات‌های آتش‌نشانی را ندارند. اما حضورشان به‌عنوان مربی برای آگاه کردن جامعه از حوادث بسیار مؤثر است.» شال و کلاه می‌کنند و به مراکز مختلف منطقه آتش‌نشانی خود سر می‌زنند؛ از مدارس و مراکز آموزشی و مهدکودک‌ها گرفته تا دانشگاه و سرای محله و مجتمع‌های مسکونی و هر جای دیگری که ساکنان و اهالی آن، به دعوت آنها برای آموزش پاسخ مثبت داده باشند. او می‌گوید: «همین‌که مردم حوادث را بشناسند و بدانند در چه موقعیتی ممکن است خطر، جان خودشان و دیگران را تهدید کند، به پیشگیری از حادثه کمک زیادی می‌کند. ارتباط رو در رو با مردم و انتقال تجربه‌ها، استفاده از کلیپ‌ها و عکس‌های آموزشی در این فرهنگسازی بسیار مؤثر است. یکی از سیاست‌هایی که در سال‌های اخیر در سازمان دنبال می‌شود، آموزش و فرهنگسازی برای کودکان در سنین پایین است. برای همین ما به مدارس و مهدکودک‌ها می‌رویم و کودکان را با حوادث آشنا می‌کنیم. حتی برای گروه‌های سنی مختلف، نحوه روبه‌رو شدن با حادثه را آموزش و به آنها یاد می‌دهیم در صورت بروز حادثه چطور از خود محافظت کنند. شرکت در این کلاس‌ها برای کودکان و نوجوانان جالب و جذاب است و همکاری خوبی با ما در این زمینه دارند. برای این کلاس‌ها بخش‌های مختلفی مثل قصه‌گویی و اجرای نمایش و... آماده می‌کنیم تا به جذابیت کلاس اضافه کند. شنیدن مباحثی که در زمینه ایمنی در این کلاس‌ها مطرح می‌شود آنقدر برای مخاطبان ما، از همه سنین جذاب است که اغلب خودشان سراغ برگزاری دوره‌های دیگر را می‌گیرند و می‌خواهند بیشتر بدانند.»
آقا و خانم ایمنی
درست مثل آتش‌نشان‌هایی که وارد حوزه عملیات می‌شوند، داوطلبان زن هم دوره‌های مختلف امداد و نجات و اطفای حریق را آموزش می‌بینند. از اینکه در عملیات‌ها حضور مستقیم ندارند دلگیر نیستند و آن را نیازمند زمان و فرهنگسازی بیشتر در جامعه می‌دانند. هرچند از نقش خود به‌عنوان مربی آموزشی، احساس رضایت می‌کنند. «فاطمه سقاب» از مربیانی است که ۱۰ سالی از حضور داوطلبانه‌اش در آتش‌نشانی می‌گذرد. او می‌گوید: «آموزش‌های ما در سطح‌های مختلفی ارائه می‌شود و افراد مختلفی از اقشار جامعه در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند. اتفاق مهمی که بعد از شرکت در این کلاس‌ها برای شهروندان رخ می‌دهد، این است که آگاهی آنها باعث دغدغه‌مندی‌شان می‌شود. از کودکی که می‌داند نباید با اجاق گاز و وسایل برقی خانه بازی کند گرفته تا بزرگسالانی که خطر گاز گرفتگی و خطر آتش‌سوزی در پمپ بنزین‌ها و... را جدی می‌گیرند و همه اینها با رعایت نکات کوچک و جزیی، جلو حوادث بزرگی را می‌گیرد. هر حادثه‌ای که رخ می‌دهد علاوه بر خسارت‌های مالی، خسارت‌های جانی و انسانی هم به بار می‌آورد که گاهی نه تنها یک خانواده، بلکه یک نسل را درگیر خود می‌کند و مسیر زندگی آنها را تغییر می‌دهد. همه اینها باعث می‌شود تا به اهمیت آموزش و فرهنگسازی بیشتر پی ببریم. همان‌طور که آموزش نکات ایمنی و نحوه رخ دادن حوادث و جلوگیری از آن در زندگی ما اثرات زیادی به جا گذاشت، افرادی که در کلاس‌های ما شرکت می‌کنند هم بعد از این آموزش‌ها زندگی متفاوت‌تری خواهند داشت.» «خانم ایمنی» و «آقای ایمنی» لفظی است که اغلب دوستان و آشنایانشان برای خطاب آنها به کار می‌برند: «در هر محیطی که پا می‌گذاریم نخستین چیزی که توجه ما را جلب می‌کند نحوه چیدمان اشیا است و اینکه آیا محیط، امن و ایمنی هست یا نه؟ بدون اینکه خودآگاهمان متوجه این موضوع باشد، مدام به اطرافیانمان در حال تذکر دادن هستیم که مثلاً از قرار گرفتن زیر لوستر خودداری کنند و یا فلان قاب عکس را از بالای تختخواب بردارند. زمستان‌ها به هر کجا که می‌رویم لوله‌های بخاری را چک می‌کنیم تا اگر مشکلی برای خروج گاز مونوکسید کربن وجود داشته باشد برطرف شود. گاهی اطرافیانمان در مواجهه با این توصیه‌ها خسته و کلافه می‌شوند اما دیگر دریافته‌اند که رعایت همه این موارد برای حفظ سلامت جانشان ضروری است.»
هر خانواده یک آتشنشان
مربیان زن آتشنشان حالا به کارشناسان قدر آتش‌نشانی تبدیل شده‌اند که با حضور در مراکز مختلف به بررسی ایمنی در آن ساختمان می‌پردازند. از مهدکودک‌ها و مدارس گرفته تا برج‌های مسکونی و مجتمع‌های تجاری. «نسرین چهاردولی» از مربیان آموزشی آتش‌نشانی می‌گوید: «مهم‌ترین مسئولیت ما این است که جامعه را نسبت به مسائل ایمنی حساس کنیم. به نظر می‌رسد در این زمینه تا حدود زیادی موفق عمل کرده‌ایم. آگاهی مردم نسبت به ۱۰ سال گذشته از وضعیت ایمنی ساختمان‌ها و شهر، بسیار بالاتر رفته و رعایت برخی از نکات ایمنی دیگر برای آنها جا افتاده است. این فرهنگ که با رعایت ایمنی و پرداخت هرچند اندک هزینه برای آن، می‌توانیم از بروز حوادث جدی جلوگیری کنیم، هنوز هم جای کار دارد. در سال‌های اخیر سازنده‌های ساختمان‌ها برای دریافت گواهی پایان‌کار موظف به رعایت برخی نکات ایمنی و اصول اولیه بوده‌اند. مثل نصب هشداردهنده حریق و اطفای حریق و نصب کپسول آتش‌نشانی. مورد عجیبی که ما در برخی از مشاهداتمان با آن برخورد می‌کنیم این است که تعدادی از این ساختمان‌ها چند ماه اول بعد از ساخت به این دستگاه‌ها مجهز هستند اما مدتی بعد که به آن ساختمان سر می‌زنیم می‌بینیم خبری از این دستگاه‌ها نیست. به نظر می‌رسد تعدادی از سازنده‌ها این دستگاه‌ها را برای مدت کوتاهی نصب می‌کنند تا به‌صورت نمایشی از آن برای گرفتن پایان‌کار استفاده کنند. بعد از دریافت پایان‌کار هم آن را به کسی که از او امانت گرفته‌اند پس می‌دهند و یا برای ساختمان‌های دیگر استفاده می‌کنند. مردم آموزش‌دیده می‌دانند در این زمینه باید مطالبه‌گر باشند و یکی از مواردی که برای خرید و یا اجاره‌خانه و هر ساختمان دیگری باید به آن توجه کنند، نصب این هشداردهنده‌ها و خاموش‌کننده‌ها است.» «هر خانواده، یک آتشنشان» شعاری است که زنان داوطلب آتش‌نشانی آن را دنبال می‌کنند تا به کمک آموزش‌هایی که شهروندان می‌بینند، بتوانند از کاهش حوادث و کاهش صدمات بعد از حادثه جلوگیری کنند. چهاردولی می‌گوید: «نخستین افرادی که بعد از وقوع هر حادثه به محل حادثه می‌رسند نقش زیادی در کم کردن آسیب‌های آن حادثه دارند. این افراد اگر آموزش‌های لازم را دیده باشند می‌دانند در صحنه تصادف یا هر اتفاق دیگری با مصدومان چگونه رفتار کنند. متأسفانه رفتارهای غلط بعد از حادثه گاهی از خود حادثه اصلی خسارت‌های بیشتری به بار می‌آورد. افراد با آموزش مناسب می‌توانند در شرایط بحران جان خود و عزیزانشان را نجات دهند.» گرچه این روزها در شیفت‌های آتش‌نشانی خبری از آتش‌نشان‌های زن نیست، اما هنگام رخ دادن حوادث بزرگی مثل سیل یا زلزله به همکاری و امدادرسانی آنها نیاز است. زنان آتشنشان با وجود همه مشقت‌ها و موانعی که سر راهشان هست، دست از علاقه‌مندی‌های خود بر نمی‌دارند و تلاش خود را برای یادگیری و به روز کردن دانسته‌هایشان کم نمی‌کنند.»
- «هر خانواده، یک آتشنشان» شعاری است که زنان داوطلب آتش‌نشانی آن را دنبال می‌کنند
خدمات آتش‌نشانی رایگان است
خدمات آتش‌نشانی به شهروندان رایگان است. با این حال هنوز عده‌ای از شهروندان این تصور را دارند که برای استفاده از خدمات آتش‌نشانی باید هزینه پرداخت کنند و به همین دلیل در هنگام وقوع حوادث، در تماس گرفتن با آتش‌نشانی تعلل می‌کنند. این موضوع باعث از دست رفتن زمان طلایی امدادرسانی در حوادثی مثل آتش‌سوزی می‌شود و ممکن است خسارت‌های مالی و جانی جبران‌ناپذیری به بار بیاورد. آتش‌نشانی هیچ فعالیتی در زمینه فروش و توزیع ابزارهای ایمنی و اطفای حریق ندارد. برای تهیه کپسول‌های آتش‌نشانی و یا نصب هشداردهنده و سیستم اطفای حریق باید به شرکت‌های فروش و عرضه این محصولات مراجعه کنید. شارژ کپسول‌های آتش‌نشانی را هم در فروشگاه‌های مجاز که ابزارهای ایمنی می‌فروشند انجام دهید. هنگام خرید کپسول آتش‌نشانی می‌توانید نشانی تعدادی از این مراکز شارژ کپسول را از فروشنده بگیرید.
تعداد ایستگاه‌های آتش‌نشانی در پهنه شمال
منطقه ۱: ۸ ایستگاه
منطقه ۲: ۹ ایستگاه
منطقه ۳: ۶ ایستگاه
مزاحمت‌های تلفنی
مزاحمت‌های تلفنی ۱۲۵ نسبت به سال‌های گذشته کاهش چشمگیری داشته است. یکی از دلایل مهم این موضوع برچیده شدن باجه‌های تلفن عمومی است. اغلب این مزاحمت‌های تلفنی در ساعات اولیه صبح و قبل از شروع ساعت مدرسه اتفاق می‌افتاد؛ دانش‌آموزانی که با دیدن باجه‌های تلفن عمومی وسوسه می‌شدند تا شوخی کوچکی با آتش‌نشانی کنند و روز خود را با سر به سر گذاشتن آتش‌نشانی آغاز. حالا که دیگر خبری از باجه‌های تلفن عمومی نیست و دانش‌آموزان با سرویس مدرسه و یا خودرو شخصی والدینشان به مدرسه می‌روند، خبری از این دست مزاحمت‌های تلفنی نیست. با این حال هنوز هم تماس‌های غیرضروری به آتش‌نشانی و مزاحمت‌های تلفنی به این سازمان وجود دارد.
تماس با آتش‌نشانی و ارگان‌های امدادرسان دیگر با تلفن همراه، هزینه‌ای برای تماس گیرنده در بر ندارد و همچنین بدون نیاز به دسترسی به دفترتلفن گوشی‌های همراه، می‌توان از طریق گزینه «تماس‌های اورژانسی» به شماره‌های ضروری مثل آتش‌نشانی و اورژانس دسترسی پیدا کرد.
نظر شما